BOŞANMA DAVASINDA NAFAKA

                             

Boşanma davası sürerken veya bitiminde maddi zorluğa düşecek olan tarafa bağlanan ve her ay ödenen paraya nafaka denmektedir. Boşanma davası devam ederken ve boşanma davası sonucundan üç tür nafakaya hükmedilmektedir: Tedbir nafakası, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası.

Boşanma davası sürecinde boşanma avukatı hukuki desteğinden yararlanılması halinde genellikle, boşanma avukatı ücreti içinde nafaka taleplerine ilişkin hukuki yardımlar da dahil olmaktadır.

Tedbir Nafakası

Tedbir nafakası geçici bir nafaka türüdür ve önlem amacı taşımaktadır.

TMK m. 169 ile şu şekilde düzenlenmektedir: “Boşanma davası ya da ayrılık davası açıldığında hâkim, davanın devamı süresince gerekli olan özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri kendiliğinden alır.”

Tedbir nafakası isteyen eş bakımından kusur aranmamaktadır. Hatta tam kusurlu eş lehine dahi tedbir nafakasına hükmedilmesi mümkün olmaktadır. Nafaka talebinde bulunan eş hem kendisi için hem velayet hakkını elde ettiği müşterek çocuk için tedbir nafakası talebinde bulunmaktadır.

Maddi durumu yerinde olan eş tedbir nafakası talebinde bulunamasa da müşterek çocuk lehine nafaka talebinde bulunabilmektedir. Tedbir nafakası çocuğun reşit olacağı tarihe kadar verilmektedir. Ancak müşterek çocuğun reşit olmasından sonra eğitimine devam etmesi halinde örgün eğitimi sona erene dek tedbir nafakası devam etmektedir.

Tedbir nafakasının miktarına hâkim tarafından re’sen ya da talep üzerine karar verilmektedir. Hâkim, tedbir nafakası verirken tarafların maddi ve sosyal durumlarını incelemektedir. Tedbir nafakasının başlangıç tarihi dava tarihi olmaktadır. Tedbir nafakasının peşin veya irat şeklinde ödenmesine karar verilmesi mümkün olmaktadır. Boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren tedbir nafakası sona ermektedir.

Yoksulluk Nafakası

Yoksulluk nafakası, boşanma sonrasında diğer eş tarafından alınan maddi destekten mahrum kalmasından ötürü yoksulluğa düşen eş lehine hükmedilmektedir.

TMK m. 175 ile şu düzenleme öngörülmektedir: “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan eş, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer eşten malî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.”

Yoksulluk Nafakasının Şartları

1. Taraflardan birinin talepte bulunması gerekmektedir. Nitekim, yoksulluk nafakasına talep olmadan karar verilmesi mümkün olmamaktadır.
2. Talep eden eşin yoksulluğa düşmesi gerekmektedir. Çünkü, boşanma sürecinde yoksulluğa düşmeyecek eş lehine nafakaya hükmedilmesi mümkün değildir.
3. Nafaka miktarının makul olması aranmaktadır. Nafaka miktarı belirlenirken nafakayı ödeyecek eşin mali durumu göz önünde bulundurulmaktadır.
4. Kusur aranmamaktadır.

Tarafların ekonomik durumlarının değişmesi ve hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın artırılması veya azaltılmasına karar verilmektedir. Bu süreçte boşanma avukatı ile ilerlemek süreci kolaylaştırmaktadır.

İştirak Nafakası

İştirak nafakası, boşanma sonucunda kendisine velayet verilmeyen eş tarafından müşterek çocuğun bakım, gelişim ve eğitim giderlerine katılması anlamına gelmektedir.

İştirak nafakasının miktarının belirlenmesinde velayeti kendisine bırakılan eşin mali durumu ve çocukların ihtiyaçları göz önünde bulundurulmaktadır. Kendisine velayet verilmeyen eş çalışacak durumda değilse ve başka geliri de yoksa nafaka ödemeye tabi tutulması söz konusu olmamaktadır.

Nafaka her ay ve peşin olarak ödenmektedir. İstisnai olarak, talep olması şartı ile hâkim tarafından irat şeklinde ödenmesine karar verilmesi mümkün olmaktadır.

İştirak nafakası boşanmanın kesinleşmesiyle ödenmeye başlanmaktadır. Kural olarak ödeme çocuk ergin oluncaya dek devam etmektedir. Ergin olmasına rağmen eğitimine devam eden çocuk lehine de iştirak nafakasına dair hüküm kurulmaktadır.

Boşanma davası nasıl açılır ise açılsın ya da ne şekilde sonuçlanırsa sonuçlansın iştirak nafakası hakkında hüküm kurulmaktadır.